ونمکه توقسم ( بـه نمکت قسم ) 

.........................................................

ازدسيو او نمـه چکه (ازدستش آب فرو نمي چکد.)

به افراد سياه کاسه و خسيس مي گويند.

...............................................................

روروبه ديده (روي روباه ديده )

نسبت بهي گويند کـه اوضاع بروفق مراد او باشد.

 ......................................................................

سرخوش تو بشکنـه ( سرمادرزنت بشکند.)

به مزاح بهي گويند کـه سرزده بـه خانـه اي درآيد کـه اعضاي آن خانواده اندکي جلوتر از

آمدنش طعام ياخوردني ديگري راکه ديگر ازآن درخانـه موجودنباشد ،خورده باشند.

 .................................................................................................................

کسه کـه نرفته ودشت نمـه تره بنده سرمشک (کسي کـه به دشت نرفته نمي تواند سرمشک راببندد.)

کنايه از آدم بي تجربه است.

 ..........................................................................................................

د گدونـه تو خاکستر نگيره (ديگدان تو خاکستر نگيرد.)

کنايه ازاين دارد کـه همواره محتاج و بي چيز باشي.

 .............................................................................................

ميگي ولکه کو کنده (گوئي انگار کوه کنده هست )

نسبت بهي مي گويند کـه باانجام کارکوچک ونـه چندان مـهمي بـه خودش مغرور ميشود.

 ................................................................................................................

کنجه ره بل وخونـه ،ته قدر شوره بدونـه (رادرخانـه بگذار تاقدرشوهررابداند.

کنايه ازاين هست که هرچه بيشتر درخانـه بماند بيشتر بـه ارزش شوهر پي مي برد.

 ........................................................................................................................

امسايه ره کـه ازامسايه بد ميايه ميگه گسله تو پوسگ منـه گرفته ( همسايه کـه ازهمسايه

بدش مي آيد مي گويد ات پاي سگم راگاز گرفته )

کنايه از بيهوده وقت خودرا تلف هست .

 ..................................................................................................

پيرشي ( پيرشوي )

ازباب ادب ودوستي کودک يا جواني هنگام عطسه مي گويند.

.........................................................................................

زبو گشتي يه ( زبان گوشتي هست )

هنگامي کهي درحين سخن گفتن بطور غيرارادي دچار لکنت زبان شود بکار ميرود.

 .............................................................................................

آدم ودس مايه خا سه منـه نـه وامسايه خا (انسان بـه دست مايه اش نگاه ميکند نـه بـه همسايه اش )

انسان نبايد نسبت بـه ديگران چشم وهم چشمي داشته باشد وتقليد کورکورانـه کند .

 .........................................................................................................

ارجا دل مـه ره سره مـه ره (هرجادل مي رود سرهم مي رود )

ديده مي بيند و دل مي پذيرد .

 .............................................................................................

دوزه ميگه دوزي کونو صابه خونـه ره ميگه شيارداري کو

(به دزد مي گويد دزدي کن وبه صاحب خانـه مي گويد هوشيار باش )

کنايه ازانسان منافق و دورو بودن

 .............................................................................................

خونـه ما پو اندازشما (خانـه ي ما پااندازشما )

هنگام احوال پرسي بهي گويند کـه بعد ازمدتهاي طولاني بـه خانـه آن فرد آمده باشد.

 ..............................................................................................

تاوخته گوسله گوشو  دل بي بي اوه شو (تاوقتي کـه شود دل بي بي آب شود)

اين کار مستلزم کارزيادي است.

 ................................................................................................

خره خه رسمو مبنده نو آدم خه ارف (خرراباريسمان ميبندند وانسان راباحرف )

کنايه ازافراد حرف نشنو هست .

 ..............................................................................................

ارزد ن خاردنـه داره ( زدن را خوردني هم داره.)

 ..............................................................................................

اي چش ور اي چش روشنائي نمديه (اين چشم براي آن چشم نمي بيند.)

هربه فکر خود هست .

 .............................................................................................

خو ومرگ يکيه ( خواب ومرگ يکي هست )

خفته چون مرده ازعالم بيداري چيزي نمي داند.

 .............................................................................................

خدا مفمـه کـه ببه کنـه بيامرزه (خدا مي فهمد پدر چهي را بيامرزد )

اين مثل بيانگر اين مطلب هست که خداوند نسبت بـه تمام موجودات وکارها واعمال

انسانـها آگاه مي باشد لذا خداوند قادر بـه تمييز بندگان خوب وبد مي باشد.

 ..............................................................................................

خودما اگه خورده بپور ماخا کلونـه بوده

0خودمان اگر کوچکيم جدمان کـه بزرگ بوده هست )

 .............................................................................................

حکم گوچه و حکم حاکم يکيه (حکم بچه وحکم حاکم يکي هست )

خواسته بجه چون فرمان حاکم لازم الاجرا است.

 ..............................................................................................

شغال ازسايه خا مترسه (شغال ازسايه اش مي ترسد )

اين مثل درمورد افراد ترسو بکار مي رود.

 ...............................................................................................

يک سرشال غمو يک سرشال شادي ( يک سرگليم غم هست ويک سر گليم شادي )

سوگ وسرور وخنده وگريه هميشـه درون کنار هم هستند .

 ....................................................................................................

مرگه ره جستنـه نيه (مرگ راراه گريزي نيست )

از چنگ مرگ نمي توان گريخت .

 ....................................................................................................

گشنگي بره دونگيه ( گرسنگي برادر ديوانگي است

 ....................................................................................................

خدا دوشو سيه ره روورو نمپرنـه (خدادوشب سياه راروبروي هم نمي اندازد )

خداوند بخشنده مـهربان هست وبراي انسان چند مشکل را يکجا نمي آورد.

 .....................................................................................................

اي کنده انو دود داره ( اين کنده هنوز دود دارد )

اين ماجرا يااين دعوا هنوز ادامـه دارد وبه اين زودي تمام نمي شود.

 ......................................................................................................

وکلاه خه پره داره (به کلاهش پري زده هست )

درموررادي کـه به خود مغرور مي باشند ودرخود احساس تکبر مي کنند .

 ......................................................................................................

رنج زمونـه ور مرد ميايه (رنج زمانـه براي مرد مي آيد )

 ....................................................................................................

ره بزه چه بزه انصافه ازدس مده (راه درست کن چاه حفر کن انصاف راازدست مده )

انسان درزندگي بايد منصف بوده وهميشـه جانب عدل وانصاف را رعايت کند .

 ......................................................................................................

قاچاق فروش پوبنده دولته (قاچاقچي پرواري دولت هست )

هرزمان باشد قاچاقچي بـه چنگ قانون گرفتار آيد.

 .....................................................................................................

ازار خشته بد بري امو دن لعد تو ميايه ( ازهر خشتي کـه بدت آيددم لحدت مي آيد.)

انسان ممکن هست ازيکي بدش آيد وازاو نفرت داشته باشد ولي ممکن هست زماني

کاري بسيار مـهم براي اوپيش آيد کـه حلالش همان فرد باشد .

 ............................................................................................................

اگه ارخره خرمـه بکته آجته گوو نيه ( اگر هر خري خرمن بکوبد حاجت ي نيست )

بيان کننده اينکه هرنمي تواند هرکاري انجام دهد ودرموردکسيکه ادعاي انجام د

داشته باشد اين مثل را مي آورند .

نظير :کارهرنيست خرمن کوفتننر مي خواهد ومرد کهن

 .......................................................................................................

ازسرخار خوشـه پيدا نشته (ازسرخار خوشـه پيدا نشده )

هيچتنـها وبينيست بلکه انسان داراي فاميل وبستگاني مي باشد.

 ........................................................................................................

روزه بد نيک ميشو نو   آدم بد نيک نمشو (روزبدنيک ميشود اما آدم بد نيک نمي شود )

درمورد انسانـهائي کـه داراي خلق وخوي بد مي باشندوهرچند ايام برآنـها مي گذرد خوب نشوند

 .................................................................................................................

دس خا زر بساز متن امسايه ره مکش (دست خودرا زربساز منت همسايه رامکش )

دست طلب پيشي دراز مکن .

 ...........................................................................................................

وا ور گرفتنـه کور و وا ور چو زدنـه کوت (واي ازگرفتن کورو واي اززدن کور )

 ..........................................................................................................

ارکاره ره سست وردري سخت مخاري ( هرکاري راسهل و سست انگاري دشواري مي بيني )

 ..........................................................................................................

آلو از آلورنگ ومداره نو امسايه از امسايه (آلو ازآلو رنگ مي گيرد وهمسايه از همسايه)

غرض آن هست که خلق وخوي همنشين درون همنشين اثر مي گذارد.

 .............................................................................................................

پولدار کباب مخاره نو بـه پوله دود کباب (پولدارها کباب مي خورند وبي پولها دود کباب )

پولدارها غذاي لذيذ ومطبوع مي خورند وبي پولها بـه ناني خشک قانع هستند .

 .............................................................................................................

مرد دو زنـه اردو نيمـه رويو سيه يه ( مردي کـه دوزن دارد صورتش هردو طرف سياه هست )

گرفتاري و مشغله مردي کـه دو زن دارد زياد هست .

 ...............................................................................................................

ار جا خيشيه نيشيه (هر کجا خويشي هست نيشي هست )

هر بدي کـه به ما مي رسد از جانب خويشان خودمان هست .

 ............................................................................................................

تا بـه بو نشـه قدر بـه بو نـه نمـه فه مي ( تاپدرنشوي قدر پدر رانمي داني )

انسان که تا خودش پدر نشود قدروارزش پدرومشکلات وسختي هايي کـه او

تحمل مي کند نمي فهمد .

 ..........................................................................................................

شاخ بز کـه درد مـه نـه   نونـه چوپونـه مخاره (شاخ بز کـه درد مي کند نان چوپان را مي خورد )

 .........................................................................................................

سرمارکه درد مـه نـه زيرره خو مـه نـه ( سرمار کـه درد مي کند نان چوپان را مي خورد )

درمورد ضعيفي گويند کـه به قوي و زورمندي زيان برساند .

 ..........................................................................................................

دوزه بداوو  نـه ته دن خونـه يو (دزد را بدوان نـه تادر خانـه اش )

عرصه اگر بر سارق تنگ شود احتمال قتل و خونريزي وجود دارد.

 ...........................................................................................................

صد خشته مالي نو يکه ره واوه بدي چه فائده ( صدخشت بزني ويکي را بـه آب دهي چه فائده )

انسان بايد کاري را درست بـه اتمام رساند .

 ................................................................................................................

يا کارکو باش يا کار وره کو (ياکارکن باش يا کارروبراه کن )

اگر کاري را نمي تواني انجام دهي لااقل کاري راراه بينداز .

 ..................................................................................................................

کاراز لته بندي درس نمـه شو (کاراز بهم پيوستن لته ها درست نمي شود.

 ................................................................................................................

آدم خوش طمـه شو بي شومـه (آدم طمعکار شب بي شام هست )

نظير : ع نوشته دندان درد خراست طمع را سه حرف هست هرسه ميان تهي

 ...............................................................................................................

ور ؟آدم بـه وايه پپه گوشته (براي آدم بينوا پپ هم گوشت هست )

براي انساني کـه مال زياد ندارد حتي داشتن مقدار کمي پول يا مال نيز بعنوان ثروت بـه حساب

مي آيد يا براي انساني کـه پول براي خريد گوشت ندارد پپ نيز گوشت بـه حساب مي آيد .

 ....................................................................................................................

ارفه خا اگجه ميشني امجه کـه ارفه مردم ميشني (حرف خودراکجا ميشنوي همان جاکه حرف مردم را مي شنوي )

آنکه عيب دگران پيش تو آورد وشمرد بي گمان عيب تو پيش دگران خواهد برد .

 ..................................................................................................................

درخونـه ارچي استه  مـه مو ارکه استه ( درخانـه هرچه هست ميهمان هرکه هست )

به فراخور حال خويش بايد ازميهمان پذيرائي کرد .

 ..................................................................................................................

دسه بـه نمکه دارنو رو خنکه ( دست بي نمکي دارم و روي خنکي )

به هرکسي خوبي مي کنم از وي بدي مي بينم .

 .....................................................................................................................

مـه مو خر صابه خونيه ( ميهمان خر صاحب خانـه هست )

کنايه ازاين هست که ميهمان دراختيار صاحبخانـه هست .

 ......................................................................................................................

اگه فه مـه روزي ما ازاکجه ميايه امجه ره گل مـه نـه ( اگر بفهمد روزي ما ازکجا مي آيد همـهانجا راگل اندود ميکند )

اين مثل بـه افرادي اشاره داردکه راضي نيستند درسفره ديگران لقمـه اي نان باشد .

 ....................................................................................................................

جا استه جوله نيه (جا هست و لباسها نيست )

وقتيي يا چيزي برخلاف انتظار انسان درون جائي نباشد بـه مثال فوق استناد  مي جويد .

 ......................................................................................................................

گرگ ارچه پير شيه از بعد گوسپه ور ميايه ( گرگ هرچه هم پير شود از عهده گرفتن واز هم دريدن برمي آيد.

نظير : شيرهرچه هم پير شود شير است

 ..........................................................................................................................

جوابه جنگ ني يه ( جواب را جنگي نيست )

نظير :کلوخ انداز راپا داش سنگ هست .

 ..........................................................................................................................

دس باله دس مرشي ( دست بالاي دست منشين )

نسبت بهي کـه بيکار نشسته گويند .

 ...........................................................................................................................

دو دس از دو پو درا ز تر اومده (دودست از دو پا درازتر آمده هست )

بهي کـه از جائي بر خلاف انتظار دست خالي برگردد گويند .

 .............................................................................................................................

سواره خره نو ورده خر مگرده ( سوار خراست ودنبال خر مي گردد )

ياردرخانـه ومن گرد جهان ميگردم آب درکوزه ومن تشنـه لبان ميگردم .

 ..............................................................................................................................

اي له له ته متري زه مکو  چمد غربال ور گرده مکو (اي برادرتاميتواني زن مکن چنبر غربال برگردن مکن )

وادار بـه اجتناب اززن اختيار مي نمايد درحاليکه رسول اکرم مي فرمايد : ازدواج سنت هست وهر

ازدواج نمايد نيمي ازدين خودرا حفظ کرده هست .

 ................................................................................................................................

برو گلستو ماديونـه بي کره نـه بستو ( برو گلستان ماديان را ببين وکره اش رابستان )

هنگاميکه مي خواهي ازي خواستگاري کني تاوي رابه همسري خود برگزيني به

خلق وخوي وظاهرمادرش نيک دقت کن سپس با پيوند زناشوئي ببند .

 .....................................................................................................................

صدروز بي يه روز ورگشت نيه (صدروز بيايدروزبرگشت نيايد )

خوب هست در پي روزهاي کامروائي وشادي روز شکست وناکامي نيايد .

 .......................................................................................................

ازچش کـه دوري ازدله دوري

0ازچشم کـه دوري ازدل هم دوري )ي کـه در پيش روي نباشد کمتر بخاطر آيد .

 ............................................................................................................

امقه بکار کـه بتني درو کني (آنقدر بکار کـه بتواني درو کني .)

ازمکافات عمل غافل مشو - گندم از گندم برويد جو ز جو

.......................................................................................................................

تغاره بشکنـه،ماست بريزه ، ع نوشته دندان درد خراست جهان گرده و کام کاسه ليسو

مصداق اين ضرب المثل كساني هستند كه درون اثر حادثه واتفاقي درون جايگاهي قرار مي گيرند كه شايستگي آن را ندارند

--------------------------------------------------------------------------------

بُزَكَ بَسته مَبي
وا كُنُ رقاصي نَ بي

--------------------------------------------------------------------------------

شو کرده خوبه ولي غبا شستن يو سخته
su karda xuba vale qaba sostane yo saxta
کنايه ايست بـه عروسهاي تنبل و راحت طلب

جو کـه مجه سه و تجگ يو مـه لومـه
jow ke majaya va tajge yo maluma
رشد جو از جوانـه اون پيداست(درست مثل سالي کـه نکوست از بهارش پيداست)


--------------------------------------------------------------------------------
جو کـه مجه سه و تجگ يو مـه لومـه
jow ke majaya va tajge yo maluma
رشد جو از جوانـه اون پيداست(درست مثل سالي کـه نکوست از بهارش پيداست)

خار کـه از زميي مج َ اَ ، سريو تِز َ
( khAr ke az zmee mejjaa sar yo teza)
خار از همان زمان کـه رشد مي کند سرش تيز است
يه کاربرد ديگه براي ان جملست کـه به کار مي شـه .. ع نوشته دندان درد خراست اين کـه تند و تيزي هر از بچگي مشخص هست .. ع نوشته دندان درد خراست يا همان کـه زهرا خانم فرمودند سالي کـه نکوست از بهارش پيداست ...


--------------------------------------------------------------------------------
دراز شـه گرا شـه ، كوته شـه نرسي draz sha gra sha - kota sha nrasi
« اگر چيزي زياد(بلند) باشـه ازمن رد مي شـه و اگر كم (كوتاه) باشـه بـه من نمي رسه»
معمولاً آدمـهاي كم شانس اين ضرب المثل را درون باره خود بكار مي برند.


--------------------------------------------------------------------------------
دوز وه کلاخه پره داره ..... يا دوز وه ريش خه پره داره ...
(duz va klAkha pare dAra)
دزد خودش را عاقبت لو مي دهد ..... يعني آثار جرمي کـه دزد از خودش بـه جا مي گذارد سبب برملا شدن دزد مي شود...


--------------------------------------------------------------------------------
?:خار از همون اول سرش تيزه(خار از ام(همان) اول سريو تيزه)

مواقع استفاده :وقتي مي خواهندي را کـه از اول قصد گول زدن راداشته

ولي مخفي مي کرده نشان دهند ازاين ضربالمثل استفاده مي کنند

?:حيوانات خانگي را تو لاغري و مرد را تو نداري( بي پولي) نميشـه شناخت(مال و لاغري و مرد درون نداري شناخته نمشو)

وقتي پاي ازمايش درون ميان باشد و فرد ازمايش شده از نظر مالي ضعيف باشد

اين ضرب المثل را بـه کار مي برند

?: بـه شتر گفتند چرا شاشت (ادرار) از پسه (پشت )؟ گفت کدوم کارم ازه(اشتر گفته شاشتو از پسه گو كدو كار مـه از كسه)
( کدام کارم شبيه کار ديگران است)

و قتيي کاري را بد انجام بدهدوخود را متفاوت از ديگران بگيرد اين

ضرب المثل را بـه کار مي برند

?: نوکر نو راه ميگيره (نوكر نو ره مگيره)

وقتيي تازه جايي استخدام شود و در کار خود دقيق باشد

اين ضرب المثل را بـه کار ميبرند(يعني درون کار خود دقت بسيار ميکند)

?:هرچه ته ديگ باشـه با کفليز ((kaflez)ملاقه)مياد بالا(ار چه ته ديگ بشـه خه كفليز ميايه بالا)

وقتيي قبل از انجام کار از نتيجه خوب ان مطمئن باشد

اين ضرب المثل را بـه کار ميبرند(يعني نتيجه هر چيز درون اخر ان معلوم ميشود)

ديگ بـه ديگ ميگه روت سياه(ديگ و ديگ ميگه روتو سيه)
وقتيي کاري را انجام دهد و ديگري کـه خود آن کار را انجام دهد بـه فرد ديگر تذکر دهد اين بـه کار ميرود
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
براي آدم فقير جگر سفيد هم گوشته(ور آدم بي وايه پپه گوشته)(var adame bevaya papa goshta)
زماني بـه کار ميرود کهي طعنـه زند بر فقيري کـه چرا غذاي فقيرانـه مي خورد
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
همسايه از همسايه بدش مياد ميگه ات پاي سگم را گرفته (امسايه از امسايه بديو ميايه ميگه گوسله تو پو سگه منـه گرفته)
زماني کهي بهانـه هاي غير منطقي مي آورد
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

از سنگي کـه بدت بياد سنگ دم گورت ميشـه (از سنگه کـه بدتو بييه سنگ دن گور تو ميشو)

همون از هر چه بدت بياد سرت مياده

از خاردنـه کـه گوجه گردنـه

2_ و سيستو برو ماديونـه بي کرّه نـه بستو

3_ تئشـه زدي کو خاکه تو ؟

4_ خاک ور سر سيه دونـه کـه از توسکه توسو مونـه

5_ سيه ديده ، خياله گو کرده

6_ تخم از خرمَ دور نيّه

7_ اسبه نو ساله يگله نَشقاره او

8_ سزا قروت ، او وه گرمـه

9_ پلاس سيه ، سوه نمئشو

10_ ئر جه خاره ، پو خاکساره
: يک نـه بـه آساني بـه از بله اي کـه در آن درون ماني(يگ نـه و آسوني نـه از اوي کـه در موني)
مفهوم: لزوم جواب نـه وقتي کـه فردي جواب مثبت داده و پاي درون گل گير کرده از روي پند بـه او گويند و يا زماني کـه م ميکنند و آينده را مثبت نبينند اين مثل را بـه کار مي برند.
2: از دست و با پا دويدن (از دس خا داده خه پو خا بجک)
وقتي کـه به آدم بد حسابي نسيه بدهند يا طرفي کـه مال ميخواهد و بد حساب هست ميگويند اگه از دس خا بده بايد خه پو خل بجي.
3: آوار دهل شنيدن از دو رخوش است(آواز دول از دور خوش استه)
وقتي کـه در مورد چيزي(شـهري? فردي و ...) باور غلط وجود داشته باشد اين بـه کار ميرود.
4: سوزن بـه خود بزن جوالدوز بـه مردم(اول سوزو و خودخا بزه بد جوالدور و مردم)
نشون ميده کـه نبايد مردم را اذيت کرد و وقتيي ديگري را اذيت کند و پند نگيرد اين را بـه کار مي برند.
5: اين نباشد ديگري چاقي نباشد لاغري (اي نباشـه ديگره چاقه نباشـه لاغره)
زماني بـه کار ميرود کـه فردي براي انجام کاري بهانـه مي آورد(نازي را نکشيدن هم معني ميدهد).
6: مـهمان از مـهمان بدش مياد صاحبخانـه از هردو(مـهمو از مـهمو بديو ميايه صاب خونـه از هردوتا)
مفهومش روشن و واضحه.
7: خر رو کـه ميبرن عروسي براي خوشي نيست براي بار کشيه(خره کـه مبره و عروسي ور خوشي نيه ور بار کشي استه)
...........
8: ميخواستم بال من باشي بار من شدي(به جا ايکه بال مـه بشي بار مني)
وقتي بـه کار مي رود کـه فردي وبال گردن ديگران است
9: ديوانـه را گفتند خرمن را آتش نزني گفت خوب شد يادم آوردي(دوونـه ره گفته خرمنـه آتيش نزني گو کـه خوب شـه يادمـه بياردي)
..........
10: هر جايي کـه ديگ غذايي هست تو کفليز (قاشق) درون اني(هر جا ديگه استه تو کفليزي)
همون نخود هر آشي ميباشد.
1.po bibika done sha var bibika bone sha
2.male kha makam nga da hamsaye kha duz agi
3.shove aval razo niaz shove dovom nono piaz shove sevvom asove draz

جو کـه بجه از تجگه يو ملومـه
يعني اينکه جوکه برويد (جوانـه بزند) از جوانـه اش معلوم است
مفهوم وقتي کاري را شروع کني پايانش را ميشود حدس زد
2: برفتي ...کني ...باي دادي
(.... شده)
وقتي بـه کار ميره کـه ميخواهي کاري را انجام دهي بعد يه اون رو انجام نمي دي يه کار ديگه بهت تحميل ميکنن
3: سنگ را بـه سمت سگ بزني سر ا يا پسرا ميخوره(سنگه و سون سگ پني و سر کنجکو يا پسرکو مخواره)
مفهوم وقتي بـه کار ميرود کـه جمعيت چيزي زياد باشد
4: بادي کـه تند بياد زود مي ايستد (باده کـه تند بييه زود مسته)
مفهوم وقتي بـه کار مي رود کـه شخصي کاري را تند و با عجله و شوق زياد ولي عجله وار شروع کند

آلو از آلو رنگ ورمداره امسايه از امسايه پند (الو از آلو رنگ ميگيره همسايه از همسايه پند)
مفهومش همون با ما نشيني ما شوي با ديگ نشيني سياه شوي است
با ما نشيني ما شوي با ديگ نشيني سياه شوي
مفهومش تاثير دو متغير بر روي هم
2: اسب خب از طوله نمريه کنجه خوب از قبيله (اسب خوب از طويله نميرود و خوب از قبيله (طايفه?? فاميل)
مفهومش مانده خوب درون فاميل است

حساب بـه مثقال بخشش بـه خروار(حساب و مثقال بخشش و خروار)
مفهوم: حساب بايد از روي دقت باشد سهمت را كه گرفتي از اون هر چه ميخواهي ببخش

چيزي كه بـه چون ديگري برود انگار بـه جوال كاه مي رود
كاربرد: وقتي بـه كار ميرود كه كاري كه بـه ضرر ديگران هست انجام دهيم.
2: خواب چوپان خانـه خرابي بار مي آورد (خوِ چوپو خونـه خرابي مياره)
كاربرد: زماني بـه كار ميرود كه كسي كاري ضرور را انجام نمي دهد و به ديگران و يا بـه خودش ضرر وارد مي شود
3: دستي كه نمي تواني ببندي ببوس (دسه كه نمتني بندي بوس كو)
كاربرد: زماني بـه كار ميرود كه فردي درون برابر ديگري قدرت ندارد و افراد ديگر بـه آن مي گويند كه تسليم شود.
‹اين ضرب المثل نمونـه خوبي هست از تسليم شدن سيستانيان درون برابر ظلم و ستم كساني كه قدرتشان بيشتر از خودشان است›
4: بهانـه زن گوزو آرد جو است(بونـه زن گوزوك آرده جوه)
كاربرد: زماني بـه كار ميرود كه فردي بهانـه اي غير منطقي مي آورد
5: فلاني را گفتند فاميلت چيست گفت ازدواج نكرده ام (بنده خدار ره گفته فاميلتو چيزيه گو كه زن نكردا)
كاربرد: موقعي كه بحث ازدواج و اين طور چيزها باشد بـه ميان مي آيد

يا کار کن باش يا کار راه انداز( يا کارکو باش يا کار و ره کو)
مفهوم: اگه ميتوني برو کاري براي ... و اگر نمي تواني کار کني حداقل کار را راه بنداز
2: بهانـه بچه هست به کام مادر است(بونـه گوچه يه و کوم موکه يه)
مفهوم کودکان بهانـه بعضي از کار ها هتند درون حالي کـه ديگران سود آن فعل را مي برند
از گوچگو لخشيدنو از کلونو بخشيده(از بچه ها لغزيدن (اشتباه و از بزرگان بخشيدن)
معني اش روشن است.
2: برفتي ک... کني ک... باي دادي(رفتي ک... ي با ک... پاره برگشتي)

* na bozia na baghe
مفهوم : نـه بـه باره نـه بـه داره

قند و قروتْ يَكيهَ: خوب و بد برايش فرقي ندارد.
دُوز وَ كْلاه خواه پَرِدارَه: آدم خلافكار خودش را لو مي‌دهد.

گندم و گياه: بـه واسطه‌ يك نفر بـه فرد ديگري نيز خيري برسد.

درَوِ كهِ ندِيَه مَنگالِ ترَ نمِشكَنـه: اگر كمكت نكند، تنبيه هم نمي‌كند.

هر جا خاريه وَ پُو خاكساريه: براي كسي كه زياد گرفتاري پيش مي‌آيد.

موكِه كِه نداري خِه زن بَبوُ بايد بْسازي: بـه چيزي كه داري بايد راضي باشي




[hamoon300 ع نوشته دندان درد خراست]

نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Sat, 15 Sep 2018 08:27:00 +0000